mHealth: hoe Apple en Nike de zorgsector veranderen

De zorg. Een markt die schreeuwt om vernieuwing. Met stijgende zorgkosten en een groeiende zorgbehoefte door de vergrijzende bevolking wordt de noodzaak voor innovatie steeds groter. Veel wordt verwacht van mHealth, mobiele toepassingen in de zorg die monitoring en communicatie op afstand vergemakkelijken.

Tot nu toe worden dergelijke oplossingen beperkt ingezet, maar een interessante ontwikkeling is gaande. Het gebruik van allerlei ‘wearable devices’, apparaatjes die je bij je draagt en die door middel van sensoren allerlei functies van je lichaam opmeten, neemt toe. Niet zo zeer getriggerd door de medische sector maar vanuit consumenten zelf. Grote jongens zoals Apple en Nike spelen hier vol op in.

Sport
Het meten van prestaties is iets wat al een tijd gebruikelijk is in de sportwereld, met name bij duursporten. Wie kent niet de kilometertellers op de racefiets, en later de hartslagmeters of stappentellers? De laatste jaren betreden substituten de markt, in de vorm van apps zoals de populaire ‘Runkeeper’ of ‘Strava’. Centraal hierbij staat de GPS communicatie die door de smartphone mogelijk wordt gemaakt. Niet alleen kun je jouw eigen prestaties meten en digitaal opslaan, je deelt ze ook gemakkelijk met al je vrienden via Facebook. En je kunt jouw prestaties op een bepaald traject zelfs vergelijken met andere gebruikers van de app.

Wearables
Het meten blijft echter niet meer enkel bij sport. Een beweging die zich ‘quantified self’ noemt, is groeiende. Het gaat hier om mensen die allerlei data over hun lichaam verzamelen. Centraal in het verzamelen van deze gegevens staan de wearable devices. Deze apparaatjes meten allerlei lichaamsfuncties. Denk hierbij naast hartslag en beweging ook aan lichaamstemperatuur, slaappatronen of bloeddruk. Eén van de meest aansprekende commerciële initiatieven tot nu toe is de Nike+ Fuelband. Deze armband meet je dagelijkse hoeveelheid beweging. Op deze manier kun je zien of je de gestelde doelen haalt. Een ander voorbeeld is de Misfit Shine, een activiteitentracker ter grootte van een knoop die binnenkort in de Apple Store ligt. Hexoskin is een wearable in de vorm van een shirt. Het geeft je data over je bewegingspatroon, hartslag en ademhaling.

En waar blijft de data?
In veel gevallen wordt de door de wearable devices gegenereerde informatie rechtstreeks de cloud ingestuurd. Het gebruik van Nike+ apparaten zoals de Fuelband wordt opgeslagen in NikeFuel.

Microsoft heeft HealthVault, een platform van inmiddels al meer dan 180 aangesloten apps en apparaten waarmee allerlei medische informatie opgeslagen kan worden.

Zelfmanagement
Door al deze data kunnen verschillende gegevens gecombineerd worden. Voor onderzoekers betekent dit een potentiële bron van data zoals de medische sector nog nooit gekend heeft. Het ligt voor de hand dat dit tot nieuwe inzichten leidt waar ongetwijfeld veel mensen baat bij zullen hebben. Voor dragers van een wearable device betekent het opbouwen van een medische database dat eventuele afwijkingen van waardes direct opgemerkt kunnen worden. Indien er iets mis lijkt te zijn, worden ze automatisch gewaarschuwd. Met alle data kan men ook zelf op zoek naar een verklaring voor een mogelijk probleem.

Een goed voorbeeld is de ‘Scanadu Scout’, een apparaatje dat lichaamswaardes combineert met medische kennis om hier vervolgens conclusies uit te trekken. Of de ‘Huidmonitor’, een app die je moedervlekken controleert. Toch fijn om te weten dat die vreemde rode vlek niets is om je zorgen over te maken. Doordat men zelf diagnoses kan stellen en een bezoek aan een medisch expert in veel gevallen niet meer nodig is, lijkt er een oplossing voor handen om de stijgende zorgkosten tegen te gaan.

Een veranderende markt
Maar wat betekenen deze ontwikkelingen nu voor de medische markt zoals wij die kennen? Met een jaarlijkse omzet van 273 miljard wordt de huidige markt verdeeld door reuzen zoals Johnson&Johnson, Siemens, General Electric en Philips. Het gaat hier voornamelijk om producenten van medicijnen en apparatuur voor medisch specialisten. Het fenomeen mHealth met al haar wearable devices heeft de potentie de huidige medische markt flink op te schudden. Dit alleen al vanwege het feit dat ‘medische apparatuur’ nu geleverd wordt aan consumenten in plaats van de traditionele verkoop aan medisch specialisten.

Volgens onderzoek van Juniper zal de markt voor deze wearables in vijf jaar tijd vertienvoudigen. Onderzoeksbureau ON World voorspelt dat er in 2017 een aantal van 515 miljoen sensoren voor draagbare, implementeerbare of mobiele gezondheidsapparaten verscheept worden. PWC voorspelt zelfs dat de mondiale mHealthmarkt groeit naar 23 miljard in 2017. De opkomst van mHealth en wearable devices houdt in dat een aantal vertrouwde gezichten zich steeds vaker met de gezondheidszorg zal gaan bemoeien.

Nieuwe spelers
Eén van die vertrouwde gezichten is mogelijk Samsung. Het elektronicaconcern heeft de afgelopen jaren verschillende gezondheidsgerelateerde bedrijven opgekocht. Health monitoring werd vervolgens een speerpunt voor de nieuwe Samsung S4. Maar ondanks het succes van het toestel betekende het nog geen doorbraak voor monitoring. Niemand kocht het toestel voor zijn gezondheidstoepassingen.

De ‘gamechanger’ zou weleens van een geduchte concurrent van het Zuid-Koreaanse concern kunnen komen, Apple. Bij de recente lancering van de iPhone 5S en 5C werd al onthuld dat de nieuwste modellen een speciale ‘M7’ chip bevatten, die allerlei gezondheidsapps beter zal laten werken. Geruchten rondom het nieuwste Apple product, voorlopig de iWatch genoemd, worden steeds hardnekkiger.

Onlangs werd bekend dat Jay Blahnik, fitnessexpert en ontwikkelaar van de Nike+ Fuelband, deel gaat uitmaken in het iWatch team van Apple. Apple werkt met 100 man aan dit nieuwste paradepaardje. Hieronder een heus biometrisch team, dat de iWatch moet gaan voorzien van slaapanalyse, vingerafdruk-scanners en andere gezondheidsgerelateerde sensoren. De vergelijking met de iPhone en iPad gaan hier op. Al jaren voor de introductie van deze producten introduceerde de concurrentie smartphones en tablets, maar het waren Apple’s ‘killer products’ die een geheel nieuwe markt wisten te creëren.

Nike maakt er ook geen geheim van grote toekomst te zien in gezondheid. Momenteel investeert Nike in de ontwikkeling van apps voor producten zoals de Nike+ Fuelband, onder andere door ontwikkelaars te sponsoren. Hiermee wil het een platform creëren, op dezelfde manier zoals Apple dat ooit voor iTunes deed.

Alhoewel het de wearable devices en app ontwikkelaars zijn die voor veel nieuwe mHealth toepassingen zullen zorgen, is er nog een bekende sector die wellicht het meest zal profiteren van deze ontwikkeling. Verwacht wordt dat de mobiele operators 50 procent van de omzet in de mHealth markt voor hun rekening zullen nemen. Alle sensoren en apparaten moeten immers met elkaar communiceren en de vele data die monitoring oplevert, zal verdwijnen in de cloud. Vodafone maakt deze communicatie mogelijk met haar machine-to-machine diensten, ook wel bekend als M2M, en zet hiermee al in op de nieuwe toepassingen in de zorg.

En dan is er nog Google. De zoekmachinereus kondigde onlangs aan Calico op te richten, een nieuw bedrijf dat zich volledig wijdt aan gezondheid. Het is nog niet helemaal duidelijk wat Calico precies gaat doen, maar het lijkt erop dat Google met dit bedrijf gezondheidsgerelateerde data gaat verzamelen om dit vervolgens om te zetten in oplossingen voor aan ouderdom gerelateerde ziektes.

Stroomversnelling
Het is duidelijk dat een aantal giganten onder de consumentenmerken vol inzet op de zorgsector. Ongetwijfeld gaat dat invloed hebben op de zorg zoals wij die kennen. Het lijkt een kwestie van tijd tot die ene gamechanger verschijnt. Dan raakt mHealth mogelijk echt in een stroomversnelling. Met als gevolg een betere communicatie, nieuwe medische inzichten en meer zelfredzaamheid. En wellicht de gewenste rem op de stijgende zorgkosten. De vraag is nu, wie gaat het doen? Het zouden zomaar eens Apple of Nike kunnen zijn.