Coureur, race-engineer, ondernemer en wetenschapper in één

Dr.ir. Stefan de Groot is niet bepaald een wetenschapper die zich opsluit in het lab. De voormalig Nederlands kampioen Formula Ford-racen en huidig Formule-3 race-engineer, promoveerde deze week aan de TU Delft op een onderzoek naar rijsimulatoren.

Enthousiast

Bij het Britse raceteam Carlin Capsicum zijn ze erg enthousiast over hem. Niet zo verwonderlijk, want TU-wetenschapper dr.ir. Stefan de Groot vertegenwoordigt een bijzondere combinatie van eigenschappen. Ten eerste is hij zelf een begenadigd autocoureur: hij werd tweemaal Nederlands kampioen in de Formula Ford en racete zelfs één jaar in de Formule 3-klasse, het voorportaal van de Formule-1. Daarnaast is hij al tien jaar succesvol racecar engineer voor diverse teams; de laatste vijf jaar voor het prestigieuze Formule 3-team van Carlin . Hij is technisch-theoretisch uitstekend onderlegd: hij studeerde af aan de TU Delft in Lucht- en Ruimtevaarttechniek en deze week promoveerde hij aan dezelfde universiteit… uiteraard op een onderwerp uit de autowereld: rijsimulatoren. Tot slot is De Groot ook nog ondernemer. Als uitvloeisel van zijn promotie-onderzoek naar rijsimulatoren begon hij vorig jaar het bedrijfje SimDelft, dat met twee zelfgebouwde simulatoren specifieke racetrainingen aanbiedt aan coureurs.

Verbeteringen

De Groot richtte zich in zijn promotie-onderzoek op zowel rijsimulatoren voor ‘gewone’ automobilisten als op racers. ‘Trainen met een simulator biedt in principe voordelen ten opzichte van trainen in een niet-gesimuleerde omgeving. Over het algemeen is het goedkoper, veiliger, is er controle over de trainingsomgeving, en kan er gemakkelijk (zonder dure sensoren) data over de toestand van het voertuig en de bestuurder worden verzameld en opgeslagen.’

Aanspannende riem

De Groot testte samen met zijn collega dr.ir. De Winter acht acceleratie- en snelheidsfeedback-systemen om het rijden in de simulator realistischer te maken: een aanspannende riem, een vibrerend stuurwiel, een bewegende stoel, piepend bandengeluid, auditieve beeps, een trilmatje in twee verschillende configuraties, en een drukstoel. Het systeem waarbij de riem aanspant bij versnellingen, zorgt voor een grote verbetering in het realisme van de rijprestaties.

In andere experimenten werd onderzocht of er, door gebruik te maken van de potentiële voordelen die simulators bieden, rijvaardigheden bijgebracht kunnen worden in de rijsimulator. Zo introduceerde De Groot geautomatiseerde stoelvibraties als functie van de rijbaanpositie, met het doel onervaren bestuurders te leren om nauwkeurig in het midden van de rijbaan te rijden. Ook is er een experiment gedaan waarbij de grip van de banden gevarieerd is, zodat mensen kunnen leren van hun eigen fouten, zonder risico op letsel. ‘Het blijkt dat we rijsimulatoren kunnen gebruiken om mensen te laten ervaren wat de grenzen van hun gedrag zijn, iets dat in een echte auto veel moeilijker is’. Tijdens het onderzoek is nauw samengewerkt met simulatorfabrikant Green Dino BV, en veel nuttige bevindingen zijn in hun simulatoren toegepast.

Ook voor racers

Uiteraard ging een deel van het onderzoek van De Groot ook over de waarde van rijsimulatoren voor coureurs. ‘We hebben de snelste rondetijden van dertien coureurs tijdens trainingssessies in de simulator vergeleken met de snelste rondetijden van dezelfde coureurs tijdens trainingen in de echte wereld. Er is zeker een significant verband. Je pikt de goede coureurs er op de simulator meteen uit.’

Maar een racesimulator is niet alleen nuttig als racetraining voor coureurs (vooral voor racers die niet de financiële middelen hebben om geregeld op een echt circuit te trainen). Een simulator kan ook gebruikt worden voor goed gecontroleerde tests die in de werkelijkheid moeilijk uit te voeren zijn, bijvoorbeeld omdat de omgevingsfactoren, zoals de grip van het circuit en de banden, continu veranderen. ‘De rijsimulator blijkt een bruikbaar hulpmiddel om experimenten uit te voeren die in de echte wereld moeilijk te realiseren zijn.’

Toekomst

Dit soort conclusies leidden er toe dat De Groot vorig jaar met Vincent van der Valk (eveneens oud-Formula Ford kampioen) het bedrijfje SimDelft oprichtte. Met twee zelfgebouwde rijsimulatoren biedt hij daarmee trainingen aan voor coureurs. Ze zijn daarmee de enige in Nederland. ‘We krijgen hier overigens geen Formule-1 jongens. Die teams hebben allemaal hun eigen simulatoren; maar voor de categorie daaronder is het heel interessant. Wij kunnen door onze race-ervaring en technische kennis niet alleen de simulator-trainingen aanbieden, maar geven daarnaast heel breed race-advies aan de coureurs.’     

Naast zijn werk voor SimDelft is De Groot zoals gezegd een gewaardeerd race-engineer voor het Britse Carlin, een topteam in de Formula 3. Hij reist met het team in de weekeinden de Europese racecircuits af. Stefan sluit in de toekomst een overstap als race engineer richting het race-walhalla Formule-1, niet helemaal uit. ‘Wie weet, maar voorlopig heb ik het echt uitstekend naar mijn zin bij Carlin.’