Innovatieve tool voor vormgeving van passend onderwijs
In 2014 treedt de Wet passend onderwijs in werking. Daarbij moeten zoveel mogelijk leerlingen een passende plek krijgen in het reguliere onderwijs. Scholen moeten daardoor leerlingen met leer- of gedragsproblemen vaker binnenboord houden. Leerkrachten staan voor nieuwe uitdagingen. UT-promovendus Berthold van Leeuwen ontwikkelde een ICT-tool die hulp biedt bij een passend onderwijsaanbod voor deze leerlingen.
De invoering van het traject rondom het passend onderwijs verloopt moeizaam. Ook kinderen met een verstandelijke beperking krijgen steeds vaker een plek in een normale schoolklas. Terwijl veel schoolbesturen vooral discussiëren over geld en organisatie, zitten leraren met de handen in het haar. Er is te weinig aandacht voor de uitdagingen waarmee zij worden geconfronteerd.
“Er is te weinig aandacht voor het primaire proces: de kwaliteit van het passend onderwijs”, stelt Berthold van Leeuwen. De promovendus binnen de vakgroep Curriculumontwerp & Onderwijsinnovatie van de Universiteit Twente beschrijft in zijn proefschrift ICT ter ondersteuning van passend onderwijs voor leerlingen met een verstandelijke beperking het probleem en komt met oplossingen. “De huidige methodes in het basisonderwijs voldoen vaak niet voor deze doelgroep. Van leraren wordt verwacht dat zij goed onderwijs geven aan deze leerlingen, maar dat is niet eenvoudig. Ze zijn daar vaak niet voor opgeleid. Leerlingen met een verstandelijke beperking zijn niet zomaar te integreren.”
Innovatieve tool
Van Leeuwen ontwikkelde een web-based omgeving die leraren ondersteunt bij het vormgeven van een passend aanbod voor deze ZML-leerlingen. Daarbij gaat het om het vak rekenen/wiskunde. De deskundigheid van leraren wordt daarmee bevorderd. De tool werd een jaar lang op drie basisscholen beproefd en de uitkomst is hoopgevend. “Hiermee worden gespecialiseerde leraren ondersteund in het vormgeven van passend onderwijs. Daarbij moet je denken aan zowel procesondersteuning (stapsgewijs een onderwijsaanbod doordenken) als inhoudelijke ondersteuning (doelen en leesvoorbeelden) en suggesties die gericht zijn op leerlingkenmerken.
De tool kent verschillende stappen:
1. Het vooraf inventariseren van relevante gegevens over de leerling, de leeromgeving en de randvoorwaarden. De tool genereert dan suggesties voor leerstijlen, sociaal gedrag en werkhouding.
2. Ondersteuningen in het vormgeven van een passend onderwijsaanbod op lesniveau. Op basis van relevante doelen en inhouden, kan de leraar lesvoorbeelden seleteren en toevoegen aan een arrangement.
3 Leerkrachten evaluerende lessen en kijken kritisch terug. Hoe verliep de les? Wat zijn de resultaten? Wat betekent dat voor de volgende keer?
Van Leeuwen over de uitkomsten: “Die zijn hoopgevend. Op de drie scholen voelen de leraren zich beter ondersteund om te voorzien in maatwerk voor leerlingen met een verstandelijke beperking. Rekenen is meer dan simpelweg sommetjes maken en het onderwijsaanbod wordt op deze manier veel doelbewuster afgestemd. Leraren hebben dankzij deze innovatieve tool meer houvast bij het maken van keuzes.”
Meer informatie
Drs. Berthold van Leeuwen (1971) is sectormanager van de afdelingen primair onderwijs en speciaal onderwijs van het SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling). Daarvoor werkte hij als voorzitter speciaal onderwijs van VSO en studeerde hij toegepaste onderwijskunde aan de Universiteit Twente.
Op woensdag 27 november promoveerde hij aan de UT (faculteit Gedragswetenschappen). Zijn promotor is Prof. Dr. Jan van den Akker. Zijn proefschrift ICT ter ondersteuning van passend onderwijs voor leerlingen met een verstandelijke beperking is op te vragen.
Dit artikel is een ingezonden bericht en valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie.