Wat is de Nederlandse venture capital paradox?

Ik schreef er al eerder over: de unicorn-club valt uit elkaar. Ik verwachtte meer IPO’s dan er nieuwe unicorns bijkomen. Althans, in ieder geval als het gaat om Nederlandse bedrijven. En dat lijkt te kloppen. Elastic was dan officieel nog geen unicorn, ze hikten er wel tegenaan.

Een ander succesverhaal met een Nederlands tintje is GitLab. Zij haalden eind september honderd miljoen dollar op tegen een waardering die ze toegang geeft tot de unicorn-club.

Nederlandse successen, maar dan zonder Nederlandse investeerders…

Maar wat valt op? Geen van deze Nederlandse succesverhalen heeft een Nederlandse VC aan boord.* Hoe dat kan? Geen idee. Misschien kunnen Nederlandse VCs de Amerikaanse diepe zakken niet matchen, zijn ze niet bereid om de Amerikaanse waarderingen ervoor neer te leggen, denken ze te klein of zijn ze te risico-avers in een vroege fase dat ze nog wél hadden kunnen instappen. Of een combinatie van bovenstaande.

Dus misschien zijn Nederlandse investeerders gewoon niet zo goed in unicorns jagen en is een andere investeringsstrategie — minder geënt op de VC power law met het alles-of-niks spel — voor de meeste VCs veel logischer.

Nederlandse VCs ❤ tractie

Ik merk dat Nederlandse VC’s dol zijn op tractie. Het liefst is de run-rate minstens zo hoog als de funding need. Als je als startup (nog) geen tractie kunt aantonen, is het rondje langs VCs vrij snel klaar.

Het is een beetje de Nederlandse venture capital paradox; kleine fondsen (in Amerika noemen ze een gemiddeld Nederlands fonds “nano-fund”) maar toch pas investeren als er redelijk wat tractie is. Het is soms jammer voor startups die kapitaal zoeken om hun valley of death te overbruggen — en er sneuvelen daardoor ongetwijfeld ook kansrijke startups — maar ik snap het wel.

Sterker nog, ik denk dat het een verstandige investeringsstrategie kan zijn voor Nederlandse fondsen. Óf je investeert in tractie, en hoopt op veel relatief kleine successen, óf je stapt vroeg in en mikt op ‘home-runs’ en je accepteert dat een groot deel van de portfolio kan omvallen (óf je vindt een geweldig bedrijf met unicorn-potentie én tractie én een redelijke waardering — maar ja, waar vind je die nu nog?).

Unicorns vinden met een nano-fondsje

Om in te kunnen stappen in een potentiële unicorn, met zo’n Nederlands nano-fondsje, moet je wel durven investeren in teams met een visie die nog niet de tractie hebben waar je op hoopt.

Dat all-or-nothing is precies het spel dat de Amerikaanse VCs graag spelen. Natuurlijk willen Amerikaanse VC’s ook tractie zien, maar zij hebben grote fondsen en investeren relatief veel kapitaal per eenheid tractie. Ik las laatst een artikel in de Groene Amsterdammer waarin de auteur een bezoek brengt aan zo’n typische Amerikaanse start-up inclusief glijbaan, pingpongtafel inspirerende quotes en emmers vol lolly’s:

Dit voorbeeld is voor hem illustratief voor zeepbel in venture capital die in Amerika aan het ontstaan is. Er wordt een hoop geld geïnvesteerd in bedrijven die groei kunnen laten zien, ongeacht hoe duurzaam hun business model is. Het is maar de vraag hoe lang dat goed blijft gaan.

Nee, dan Nederlandse VCs. Eerst tractie, dan pas wat centen. Nederlandse VCs zijn risico-avers, en dat is misschien maar goed ook.

*Ik heb me blijkbaar vergist: Inkef Capital heeft een belang in GitLab. Stond niet op Crunchbase maar wel op de site van Inkef.