Workshop: aan de slag met duurzamere e-commerce

E-commerce heeft in de huidige pandemie een vogelvlucht genomen. Maar al die verpakkingen, bestelbusjes en retouren: kan dat niet wat duurzamer? Workshop helpt je op weg.

1. Weet je waarom verduurzaming van e-commerce nodig is?

Ja > We bestellen steeds meer online: van boodschappen tot kleding en van wasmachines tot beautyproducten. Het vervoeren, verpakken en retourneren leidt tot veel CO2-uitstoot.

Nee > Uit de E-commerce Delivery Compass blijkt dat Nederlanders sinds het invoeren van de coronamaatregelen gemiddeld zo’n 2,2 producten meer online bestelden dan normaal. Een stijging die naar verwachting blijvend is. Al die pakketten moeten verpakt, verstuurd en bezorgd worden. Tel daarbij het hoge aantal retouren op waar webshops mee te maken hebben en de CO2-uitstoot loopt behoorlijk op. Op dit moment gaat snelheid nog vaak voor duurzaamheid, al krijgt het steeds meer aandacht.

2. Weet je wat de belangrijkste vlakken zijn om op te verduurzamen?

Ja > In de e-commerce zijn logistiek en verpakkingen de grootste vervuilers. Maar ook producten in de webshop kunnen vaak duurzamer. En circulariteit komt steeds meer op.

Nee > Grofweg zijn er drie punten die voor de meeste webshops duurzamer kunnen. Allereerst de logistiek: in plaats van bestelbusjes in de binnensteden, zou elektrisch vervoer of fietsen een optie kunnen zijn. Dan verpakkingen: waarom alles in dezelfde doosmaat als  minder materiaal en op maat gesneden zorgt voor minder lucht verzenden? Als laatste de producten: welke keurmerken tonen hun duurzaamheid aan? Of is er een reparatiehandleiding? Circulariteit, zoals verpakkingen hergebruiken, staat in de kinderschoenen.

3. Weet je hoe je je voortgang kunt monitoren?

Ja > Meten is weten. Met een eigen nulmeting of rekentool kan je de hoeveelheid lucht in verpakkingen of CO2-uitstoot van je logistieke transport berekenen.

Nee > Wie bijvoorbeeld minder lucht wil verzenden, een veelgehoorde klacht onder consumenten, kan een meting doen om te zien welk formaat verpakkingen past bij het productassortiment. Ook kan CO2-uitstoot van transportbewegingen inzichtelijk gemaakt worden door een rekentool als Bewust Bezorgd. Door vervolgens elektrische voertuigen of fietsen in te zetten op punten waar de CO2-uitstoot het hoogst is, kun je je bezorgproces verduurzamen. Lees hier meer: bit.ly/3nJXYTM.

4. Weet je welke partijen al zichtbare resultaten boeken?

Ja > Naast de grote pakketbezorgers die investeren in elektrisch vervoer zijn er ook kleine spelers die duurzame initiatieven laten zien op het gebied van logistiek en verpakkingen.

Nee > Bol.com snijdt veel pakketten op maat en heeft een groot aantal producten geselecteerd waar geen verpakking voor nodig is. En PostNL schopte het mede door inzet op zuinige voertuigen vorig jaar tot een lijst van duurzaamste logistieke bedrijven ter wereld. Maar ook kleine spelers verduurzamen: zo zijn er veel webwinkels die enkel duurzame producten verkopen, levert startup Pieter Pot boodschappen in statiegeldpotten en bezorgt Fietskoeriers.nl in dertig steden de pakketten per fiets.

5. Weet je wat de voordelen zijn voor webwinkels?

Ja > Duurzame maatregelen hebben een sterk onderscheidend vermogen en spelen in op de wensen van consumenten. Zij kijken steeds vaker niet alleen naar bezorgsnelheid, maar ook naar duurzaamheid.

Nee > Consumenten zijn steeds bewuster op het gebied van duurzaamheid. Door er als webshop actief op in te zetten, kun je je onderscheiden van de concurrent. Bovendien brengt het nieuwe businessmodellen met zich mee, in een innovatieve sector als e-commerce niet onbelangrijk. Daarnaast broeden Europa en Nederland op actieplannen rondom circulariteit en verpakkingen. Wie als webwinkel zich daar nu al op voorbereid, kan ad hoc aanpassingen voorkomen. Lees ook: bit.ly/2KhXwhc.

6. Weet je welke bezwaren bedrijven hebben om niet te verduurzamen?

Ja > Voor grote webshops zijn verduurzamingsplannen makkelijker door te voeren. De kleinere webshops zijn meer verdeeld: ze zijn volledig duurzaam of er nog helemaal niet mee bezig.

Nee > Wie wil verduurzamen, zal waarschijnlijk allereerst een investering moeten doen. Voor (middel)grote webshops zijn verpakkingsmachines te bestellen die met minder lucht inpakken, maar voor kleine webshops waar met de hand ingepakt wordt, zijn dat soort maatregelen niet haalbaar. Zelfs een berekening welke doosjes optimaal zijn voor producten, kost geld. Je ziet daarom dat onder kleine webshops een tweedeling bestaat: ze zijn volledig duurzaam, in assortiment, logistiek en verpakking, of ze geven er minder prioriteit aan.

7. Weet je wat er waar is van het vooroordeel dat duurzaamheid kostbaar is?

Ja > Duurzaamheid is een investering op de lange termijn, doordat het veelal samengaat met efficiëntie en kostenvermindering. Bovendien zorgt innovatie vaak voor meer commercie.

Nee > Een onderzoek hier, duurzamer, duurder verpakkingsmateriaal daar: aan verduurzaming gaat vaak een investering vooraf. Maar uiteindelijk vertaalt duurzaamheid zich vaak naar efficiëntie: beter verpakte producten zijn veelal kleiner en passen dus met meer in een bestelbus. Doordat die minder vaak hoeft te rijden, is je CO2-uitstoot lager. Bovendien gebruik je minder verpakkingsmateriaal als producten beter verpakt worden. Op die manier gaan commercie en duurzaamheid hand in hand. En leer je een andere manier van denken aan. Zie ook: bit.ly/334spfA.

8. Weet je genoeg om aan de slag te gaan?

Ja > Door te meten, weet je hoe duurzaam je al bent en kan je reduceren in logistiek en verpakking. Producten kan je voorzien van keurmerken en reparatiehandleidingen.

Nee > Ga op het gebied van logistiek, verpakking en product na hoe duurzaam je al bent. Door dat in kaart te brengen, weet je wat waar je verbeteringen door kan voeren. Wees creatief in het bedenken van oplossingen: dunner verpakkingsmateriaal, een last mile op de fiets of meer bewustzijn door duurzame productinformatie kunnen ervoor zorgen dat klanten duurzamer je product ontvangen en gebruiken. Dat levert je niet alleen tevreden klanten op, maar ook een beter milieu. Succes!

Dit artikel verscheen eerder in het decembernummer van Emerce magazine (#181).

Over de auteur: Loeka Oostra schrijft voor Emerce. Margreeth Pape (Thuiswinkel.org) werkte mee aan dit artikel.