Een land van unicorns

Constantijn van Oranje, het boegbeeld van start en scale-up promotor Techleap, stelde vorig jaar dat zijn organisatie Nederland een land van unicorns wil gaan maken: scale-ups met een waarde van meer dan een miljard dollar. Ik geniet van dat soort uitspraken.

Het vereist moed om je zo kwetsbaar op te stellen in een land waarin het ecosysteem volgens twee medewerkers van de Universiteit Utrecht fors achter ligt op het nietige Estland.  Zij schreven een ontluisterend rapport en stellen dat, met welke stimuleringsmaatregelen dan ook, de meeste start-ups zelfs in een hoogconjunctuur failliet zullen gaan. 

Financiering van veel bedrijven zou een “slechte besteding van schaarse publieke middelen” zijn. Het zou beter zijn om bedrijven te steunen die ook nu al grote waarde hebben. Kortom, de focus moet liggen op scale-ups in plaats van start-ups. 

Ik denk dat de waarheid in het midden ligt. Er valt zeker nog veel te verbeteren bij de besteding van allerlei stimuleringsgelden voor starters, maar ook Nederlandse techbedrijven die al verder zijn maken het zichzelf soms moeilijk.

De meeste unicorns in de Verenigde Staten gaan na het overschrijden van de magische grens snel naar Nasdaq, waar investeerders uit hun vroege, meest risicovolle periode dan hun belang verzilveren. 

Op dat door techbedrijven gedomineerde platform zijn beleggers bereid fors te betalen voor bedrijven die de hooggespannen verwachtingen waarmaken.  Zelfs als een bedrijf aanloopverliezen financiert met enorme leningen. Die leningen worden dan vaak afgelost door nieuwe aandelen uit te geven. Zo veranderde Tesla dit jaar zomaar in een gezond bedrijf dat inmiddels al vier kwartalen winst maakt.

Investeerders op onze beurzen zijn veel conservatiever, maar toch kiezen grote Nederlandse techbedrijven vaak voor een beursgang aan het Damrak. Een bedrijf als Adyen is met een waardering van bijna vijftig miljard ook daar fors geprijsd. Met een primaire notering in de VS zou het echter nog veel meer waard zijn geweest. Net als ASML. 

Als Nederlandse scale ups die zich voorbereiden op een beursgang slim zijn, stappen ze in een vliegtuig naar de VS in plaats van het boemeltje naar Amsterdam. Als ze tenminste hun early stage investeerders echt willen belonen. Die kunnen hun aanzienlijk hogere opbrengst dan weer in nieuwe startups investeren. Pas dan bouw je een land van unicorns.

* Dit artikel verscheen eerder in het decembernummer van Emerce magazine (#181).

Over de auteur: Ruud Hendriks werkt als innovator, presentator en commissaris en schrijft columns voor Emerce.